Warto zobaczyć: I opociwai w Panu Bogu
2021-08-20 10:04:58(ost. akt: 2021-11-01 19:32:15)
Wilkasy? Wiadomo: Niegocin i Tajty, Park Wodny Wilkasy, Centralny Ośrodek Sportu Akademickiego. Starszym na pewno zakręci się w oku łezka na wspomnienie lokalu “Na Skarpie”. Teraz jest tam apartamentowiec i najbardziej charakterystyczny budynek na Mazurach czyli blaszak ‘Biedronki”. Jest też jeszcze coś bardzo, ale to bardzo ważnego.
Na zachowanych po dziś dzień mazurskich cmentarzach króluje niemczyzna. To nie znaczy, że tak było zawsze. Te polskie po prostu nie zachowały się, bo Mazurzy używający na co dzień 150 lat temu swojej gwary byli z reguły biedniejsi. XIX wiek, szczególnie jego druga połowa to też proces przyspieszonej germanizacji Mazurów.
Jakby tam nie było, to do naszych czasów (wedle mojej wiedzy) nagrobki z polskimi napisami przetrwały na dwóch cmentarzach. W Wilamowie, wsi leżącej przy drodze ze Szczytna do Rozóg i właśnie w Wilkasach. Są też nieliczne krzyże, jak ten w Wałach (powiat nidzicki) z pięknym napisem:
Tu w Bogu odpociwa Christoph Pukrop z wałow urodzoni dna 21 Scirna 1819 umarł dna 18 Listopata 1883
Juz sie zwami roztawam mili Przyiacele
Bogu ducha oddawam nie smęce sie wiele
Proznec to narzekanie cało zemnie pudze
lec kedy zmartwech wztanie Jak Słonie windze
Juz sie zwami roztawam mili Przyiacele
Bogu ducha oddawam nie smęce sie wiele
Proznec to narzekanie cało zemnie pudze
lec kedy zmartwech wztanie Jak Słonie windze
Cytat za: kliknij tutaj
Tam można też zobaczyć zdjęcie krzyża.
Tam można też zobaczyć zdjęcie krzyża.
Cmentarz w Wilkasach jest położony naprzeciwko kościoła. To tutaj spoczywa Samuel Magiera (1808-1863) Taki napis widnieje z jednej strony nagrobka. Z drugiej: "I opociwai w Panu Bogu". Napis jest już właściwie nieczytelny.
Obok znajduje się jeszcze jeden, “polski” grób: Henrietty Magiera 1833-1866. Przy jej nazwisku widnieje słowo "ur(odzona)" zamiast niemieckiego "geb(oren)". Pod nazwiskiem ocalały fragmenty jakiegoś wyrazu: może "Jezu". Być może to córka Samuela.
Obok znajduje się jeszcze jeden, “polski” grób: Henrietty Magiera 1833-1866. Przy jej nazwisku widnieje słowo "ur(odzona)" zamiast niemieckiego "geb(oren)". Pod nazwiskiem ocalały fragmenty jakiegoś wyrazu: może "Jezu". Być może to córka Samuela.
Na cmentarzu ocalał jeszcze "niemiecki" grób Rudolpha Magora (1874-1875) i Berthy Magora zmarłej w 1870 roku.
Czy Samuel Magiera był Mazurem? Tego nie wiem, ale chyba raczej nie. Współcześnie to nazwisko najliczniej występuje w Rybniku, gdzie nosi je 268 osób i w Krakowie (237). W okolicach Giżycka jest kilkanaście Magierów.
Nazwisko Magiera może pochodzić “od niemieckiej nazwy osobowej Mager, ta od średniowysokoniemieckiego mager, meger ‘chudy, szczupły’, także od spolonizowanej nazwy etnicznej Magyar ‘Węgier’; od magiera ‘kobieta wstrętna, złośnica.”.
(za: https://genealodzy.pl/
Nazwisko Magiera może pochodzić “od niemieckiej nazwy osobowej Mager, ta od średniowysokoniemieckiego mager, meger ‘chudy, szczupły’, także od spolonizowanej nazwy etnicznej Magyar ‘Węgier’; od magiera ‘kobieta wstrętna, złośnica.”.
(za: https://genealodzy.pl/
Wyczytałem też, że polscy szlachcice o tym nazwisku pieczętowali się herbami Kozica, Szeliga czy Wężyk.
Szkoda tego grobu, bo kiedy go ostatni raz widziałem był w nie najlepszym stanie. Postaram się zajrzeć do Samuela w najbliższym czasie, by zobaczyć jak się miewa.
Igor Hrywna
Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zaloguj się lub wejdź przez